Tiroit kanseri diğer kanserlerle kıyasla nadir bir kanserdir. Tiroit kanseri temelde cerrahi ve “radyoaktif iyot” adı verilen yöntemle tedavi edilir ve başarı şansı yüksektir.
Tiroit Kanseri
Amerika Birleşik Devletleri istatistiklerine göre yıllık yaklaşık 200, 000 meme kanseri olgusu, 140, 000 kolon kanseri olgusuna karşılık yaklaşık 45, 000 tiroit kanseri olgusu görülmektedir. Yine diğer kanser türlerine göre görülen bir farklılık da ölüm oranının oldukça düşük oluşudur. Yıllık 45,000 yeni olguya karşılık 2,000 civarı ölüm görülmektedir. Tiroit kanseri temelde cerrahi ve “radyoaktif iyot” adı verilen yöntemle tedavi edilir ve başarı şansı yüksektir.
Tiroit Kanserine Neler Neden Olur?
Tiroit kanserine neden olduğu bilinen belli başlı faktörler, radyasyona maruz kalmak, ailede tiroit kanseri öyküsü olmak ve 40 yaşın üzerinde olmak şeklinde özetlenebilir. Ancak bu hastalar mevcut tiroit kanserli hastaların küçük bir yüzdesini oluşturmaktadır; hastaların çoğu için kanser gelişimine neden olan spesifik nedeni bilemiyoruz.
Özellikle çocukluk çağında radyasyona maruz kalmış olmak tiroit kanseri yatkınlığını artırmaktadır. 1960’larda, radyasyonun uzun dönem zararları detaylı bilinmiyor iken, radyasyon sivilce tedavisinden, bademcik ve geniz etlerini küçültmeye kadar bir çok nedenle yaygın olarak kullanıyordu.
Bütün bu tedavilerin ilerleyen yaşlarda tiroit kanseri gelişme riskini arttırdığı sonraları anlaşıldı. Ancak rutin akciğer filmleri, diş filmleri ve mammografilerde kullanılan X ışını dozunun tiroit kanseri riskini artırdığı gösterilememiştir.
Tiroit kanseri ayrıca nükleer felaketler sonrasında radyoaktif iyot serpintisinin yaşandığı coğrafyalarda daha sık olarak karşımıza çıkmaktadır. Maruziyet sonrası en çok ve en hızlı etkilenen kişiler maalesef çocuklardır. Erişkinlerde de maruziyet sonrası 30-40 sene sonra bile kanser gelişim riski yüksektir.
Tiroit Kanseri Tanısı Nasıl Konulur?
Tiroit kanseri tanısı, tiroit nodüllerinin değerlendirilmesi kısmında anlatıldığı şekilde ultrasonografi ve ince iğne aspirasyon biyopsisi ile konulur. Ultrason eşliğinde ince iğne biyopsisi tiroit kanserinin tanısında altın standarttır. Kullanılan iğne çok incedir; dolayısıyla kanserli hücrelerin boyuna yayılması, çoğalması gibi bir risk yoktur.
Tiroitte ne tür kanserler bulunabilmektedir?
Papiller Tiroit Kanseri
Tiroidin papiller kanser türü, tüm tiroit kanserlerinin % 70- 80’ini oluşturur; en sık görülen tiroit kanseridir. Çocukluk çağından ileri yaşlara kadar hemen her yaşta görülebilir. Yavaş büyüme eğilimi gösterir ve genelde boyun lenf nodlarına yayılım gösterir. Ancak pek çok kanserin aksine papiller tiroit kanseri lenf nodlarına yayılsa bile doğru tedavi ile oldukça başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.
Folliküler Tiroit Kanseri
Folliküler tiroit kanseri, daha çok orta-ileri yaşta karşımıza çıkabilir, tüm tiroit kanserlerinin % 10 ila 15’ini oluşturur. Folliküler kanser de lenf nodlarına yayılabilse bile kan damarları aracılığıyla akciğer ve kemik gibi uzak organlara yayılım gösterebilir.
Medüller Tiroit Kanseri
Medüller tiroit kanseri, diğer tiroit kanserlerinin aksine, tiroit hormonu üreten hücrelerden değil, “kalsitonin” üreten “parafolliküler” hücrelerden köken alır. Tüm tiroit kanserlerinin yaklaşık % 5 ila 10’unu oluşturur. Kalıtsal olarak aile fertlerinde geçiş gösterebilir, diğer endokrin rahatsızlıklarla/ tümörlerle beraber seyredebilir. Ailesel geçişin tespiti için “RET-protoonkogen” adı verilen bir gen bakılmaktadır. Boyun lenf nodlarına yaygın olarak yayılım gösterebilir, uzak organlara yayılabilir. Deneysel tedaviler haricinde cerrahi günümüzdeki tek etkin tedavi şeklidir.
Anaplastik Tiroit Kanseri
Anaplastik tiroit kanseri nadir olmakla birlikte insan vücudunda görülen en agresif kanser türlerinden biridir. En kapsamlı tedavilere rağmen yaşam şansı sınırlıdır.