Tiroit bezi boynun orta hattında, gırtlağın ve soluk borusunun önünde yer alan kelebek şeklinde bir iç salgı bezidir. Tiroit bezi “Tiroit Hormonu” adı verilen önemli bir hormon salgılar.
Tiroit Nodülü Nedir?
Tiroit nodülü en geniş tanımıyla tiroit içinde yer işgal eden büyümelere verilen addır. Bu kitlelerin büyük bir kısmı iyi huylu (kanser olmayan) büyümelerdir ancak bir kısmı kanser içerebilmektedir. Dolayısıyla kanseri atlamamak ve tedavisini planlamak adına tiroit nodülleri belli bir algoritma ile değerlendirilirler.
Tiroit Nodülünün Bulguları Nelerdir?
Tiroit nodülleri boyunda bir kitle veya şişlik şeklinde fark edilebilir, ancak bazen hiç bir bulgu vermez; başka bir nedenle yapılan ultrason, tomografi gibi radyolojik incelemeler sırasında belirirler.
Bazen tiroit hormonu yüksekliği nedeniyle yapılan araştırmalar sırasında ortaya çıkarlar. Tiroit nodülleri nadiren aşırı miktarda tiroit hormonu sentezleyerek “hipertiroiti” adını verdiğimiz tiroit hormonu yüksekliğine yol açarlar.
Ancak, kanser içeren nodüller de dahil, tiroit nodüllerinin büyük bir kısmı hormon sentezlemezler. Dolayısıyla tiroitde bir nodül saptandığında ilk etapta aşırı hormon üretimi ile ilişkili olup olmadığını saptamak için, “Tiroit Stimülan Hormon, TSH” adını verdiğimiz hipofiz hormonun seviyesini ölçmek en akılcı uygulamadır.
Tiroit nodülleri çok sayıda olduklarında ve aşırı büyüdüklerinde, boyunda ağrı, soluk borusuna veya yemek borusuna bası ya da yutkunma sırasında takılma gibi bulgular verebilir.
Yine, nadiren, tiroitin hızlı büyüyen belli kanser türleri veya çok ilerlemiş kanser olguları ses kısıklığı, deri tutulumu, yemek borusu veya soluk borusunda tutuluma bağlı bulgularla başvurabilmektedir.
Yani, özetle:
- Tiroit nodüllerinin büyük bir kısmı herhangi bir bulgu vermeyebilir
- Tiroit fonksiyon testleri, kanserli olgularda bile, genelde normaldir.
- Boynunuzda yeni gelişimli bir kitle fark ederseniz, veya tiroit nodülü saptanırsa, gerekli değerlendirmeler için mutlaka hekimize müracaat etmelisiniz.
Tiroit Nodülleri Hangi Sıklıkta Görülür? Tiroit Nodülüne Neler Neden olur?
Tiroit nodüllerine neyin neden olduğunu bilmiyoruz, ancak son derece sık görüldüğünü ve yaş ilerledikçe görülme sıklığının arttığını biliyoruz.
Ülkemizde toplumun %50-60’ında klinik veya radyolojik olarak nodül tespit edilebilmektedir. Neyse ki bu nodüllerin %90’dan fazlası iyi huyludur.
En sık tiroit bezi yetmezliği nedeni olan “Hashimoto Tiroiditi” adı verilen hastalıkta tiroit nodülü görülme sıklığı daha fazladır.
Ayrıca ülkemizde belli bölgelerde endemik olarak iyot eksikliğine bağlı tiroit bezinde irili ufaklı çok sayıda nodül gelişimi görülebilmektedir. Tiroit bezinde boyut artışı ile karakterize bu durum “Multinodüler Guatr” veya “Guatr” olarak bilinmektedir.
Tiroit Nodülleri Nasıl Değerlendirilir?
Tiroit bezinde nodül fark edildiğinde, doktorunuz ilk olarak nodülün/nodüllerin ele gelip gelmediğini, sayılarını, büyüklüklerini tespit etmek için tiroit bezini klinik olarak muayene eder.
Ardından tiroit bezinin geri kalanında fonksiyon bozukluğu olup olmadığını tespit etmek için bazı laboratuvar testleri (tiroit fonksiyon testleri) çalışılır.
Fizik inceleme ve kan testleri ile nodüllerin kanser içerip içermediğini söylemek mümkün olmadığından, genellikle tiroit ultrasonografisi yapılır, gerek görülürse “ince iğne” yöntemi ile nodüllerden biyopsi alınır.